معرفی دین کنفوسیوس

الف: کنفوسیوس بر خلاف تائوتیسم که روح را به آخرت و بیرون از زندگى مادى به ارواح و به فردیت و رهبانیت مى خواند، به جامعه و زندگى اجتماعى و این جهانى دعوت مى کند و ضد عرفان گرایی و رهبانیت است.

ب: سنت پرستى و محافظه کارى اجتماعى را که به نفع طبقه حاکم و زیان توده انجامید، تحکیم بخشید. از آثار قدرت و رواج فکر کنفوسیوس این است که در حدود دو هزار و پانصد سال چین حالت عجیبى را مى گذارند که خاص چین است.

 در تمام این دوره، جامعه چینى نه یک جامعه‌ی وحشى و عقب مانده است و نه جامعه اى رشد یافته و کامل. نه نهضتى مترقى به وجود آورد و نه سقوطى همراه با توحش، بلکه در حالتى بینابین (نه بد و نه خوب) و متوسط مى ماند. در این دوره، چین صاحب تمدن و هنرى پیش رفته؛ اما راکد، یکنواخت، بدون حرکت و انقلابی است. این همه، به خاطر مبناى سنت گرایی و محافظه کارى است که کنفوسیوس تحکیم بخشید.

پنج اصل اخلاقی کنفوسیوس که پنج اصل "لى" نام دارد، مبنا و اساس فضیلت فرد و جامعه است و این دعوت، عین گذشته گرایی است. یعنى بازگشت به گذشته باستانى و اساطیرى چین که خاقان هاى عادلى روى کار بوده اند و عدل و داد بر همه‌ی جا حاکم بوده است. پس باید به نیاکان و اجداد احترام گذاشت و سنت‌ها را پرستید.

;