در کل چنین معلوم میشود که کنفوسیوس در خانواده ای تهیدست، ولی محترم، در ولایت قدیمی لو، که در قاعدهی شبه جزیرهی شانتونگ واقع است، متولد شده و میگویند اجداد وی از اشراف قدیم آن ناحیه بوده اند و پس از وقوع انقلاب در ایالت سونگ از آن دیار فرار کرده به لئ مهاجرت نموده اند و احتمالاً وی در 551 ق.م. به جهان آمده و پدرش اندکی بعد وفات یافته است. او با مادرجوانش با سختی و تنگدستی روزگار میگذرانیده اند. در" آنالکت"[1] آمده که وقتی کنفوسیوس گفت: من فرزند مرد فقیری بودم و ناگزیر به مشاغل حقیری که دون مرتبهی شاهزادگان و بزرگان است اشتغال میجستم.
تا 15 سالگی وی به کلی به کسب علم و مطالعه صرف شد و میرفت که فاضلی محقق شود: «گویند که در همان حال به شکار در صحرا و صید ماهی در دریا به روش اشراف منشی سرگرم بود. شاگردانش روایت میکنند که استاد هیچ وقت دام نمی گسترد، بلکه همیشه با قلاب ماهی صید میکرد و هیچ وقت پرندهی نشسته را آماج قرار نمی داد و تیراندازی و کمان کشی را از هنرهای پهلوانی میشمرد و همیشه در این امور روش شرافتمندانهی بزرگان را رعایت میفرمود».
دهخدا فرهنگ لغت خود کنفوسیوس را مشهورترین فیلسوف چین(551-479 ق.م) و پایه گذار یک سیستم اخلاقی مستمر معرفی میکند. او همواره وفاداری به آداب و رسوم ملی و خانوادگی را در درجهی اول اهمیت قرار میداد.
از لادوس(نامی ترین فیلسوف و دانشمند چینی)، میگوید: وی موجد طریقهی اخلاقی بسیار عالی بود که اساس آن بر صمیمیت نسبت به سنن ملی و قوی و خانوادگی است. این دانشمند در چین به مقام رهبری دین رسید. چینیان کنفوسیوس را راهنما، آگاه و روشنفکرمیدانستند. او دربارهی دوران پس از مرگ گفته بود:"ما هنوز دربارهی زندگی چیزی نمیدانیم؛ چگونه میتوانیم دوران پس از مرگ را بشناسیم".
;