معرفی دین زرتشتی

سپنته مينيو يا خرد مقدس و يا به عبارت ساده تر قوه نيكي، از آن اهورامزدا ست. در مقابل آن انگره مينيو، خود خبيث و يا قوه‌ی زشتي است. در هر جاي گاتاها كه صحبت از انگره مينيو شده آن را در مقابل سپنته مينيو مي بينيم نه در مقابل اهورامزدا. در گاتاها به هيچ وجه صحبت از منازعات هرمزد و اهريمن نيست. در سراسر گاتاها اهورامزدا يگانه آفريدگار جهان مينوي و مادي و سرچشمه همه‌ی نيكي‌ها و خوبي هاست. در مقابل او آفريدگار و يا فاعل شري وجود ندارد. انگره مينيو يا خرد خبيث كه بعدها به مرور ايام اهريمن شد و زشتي هاي جهاني از قبل اوست در مقابل اهورامزدا نيست بلكه در مقابل سپنته مينيو است در يسنا 45 – قطعه دوم مي گويد: «من مي خواهم سخن بدارم از آن دو گوهري كه در آغاز زندگاني بوده اند از آنچه آن يكي مقدس به ديگري خبيث گفت: فكر، تعليم، خرد، آرزو، گفتار،كردار و روح ما با هم يگانه و يكسان نيست.» به جز واژه انگره مينيو، واژه هاي ديگري نيز براي قوه‌ی شر استعمال شده است. مثلاً كلمه اكو (آك) و كلمه دروگ (دروغ) هر دو به معني قوه‌ی خبيث و شرير است. سپنته مينيو صفت اهورامزداست نه خود او، اين مسأله از يسنا 33، 12 و يسناي 43، 2 و يسنا 44، 7 فهميده مي شود. مثلاً در يسناي 34 قطعه 12، زرتشت بخشايش و رحمت اهورامزدا را توسط سپنته مينيو و فرشتگانش درخواست نموده و مي گويد: «اي اهورامزدا خود را به نموده، به دستياري آرميتي توانایيم بخش، توسط سپنته مينيو نيرويم ده، توسط اشه از پاداش نيك بهره مندم ساز و به دستياري وهومنه توانايم كن.

در هر شش قطعه يسناي 47 به طور صريح و آشكار از سپنته مينيو سخن به ميان رفته است و انگره مينيو در مقابل آن است. در مقابل ساير صفات اهورا مزدا نيز صفت زشتي وجود دارد، مثل ترماتي (ترمنش) كه به معناي خيره سري و خودستايي است و در مقابل آرميتي است و همچنين آكم ماتو (آك منش) كه به معني زشت نهاد و بد منش است در مقابل وهومنه است كه به معني پاك منشي و نيك سرشتي است؛اين دو لغت هر دو در يسنا 33 بند 4 آمده است. انگره مينيو و اهورامزدا غالباً در ثنويت قبل از اسلام در دين زرتشتي به عنوان دو قطب متقابل تلقي مي شوند. در حاليكه چنانچه در تعاليم زرتشت در گاتاها ديديم، اين دو ر مقابل يكديگر نيستند. اهورامزدا بر تقابل ميان دو اصل اشه، راستي (كيهاني، اخلاقي، آیيني، اجتماعي، برابرريتا ودايي) و دروج، دروغ، تفوق يافت. صورت ابتدايي اين تقابل در دو پسر دوقلوي اهورامزدا، سپنته مينيو وانگره مينيو، ارایه مي شود كه به ترتيب راستي و دروغ را بر مي گزيدند. انتقال ثنويت اوليه زرتشتي به ثنويت بعدي كه در شكل اورمزد در مقابل اهريمن بيان مي شود، در زروانيسم رخ داد.

;