خلاصه مقاله :
• در جهان جهانی شده یا دهکده جهانی امروز امکان ادامه حیات به صورت جزیرهای مجزا و مستقل برای هیچ کشوری وجود ندارد . جهان امروز، بهویژه در حوزه ارتباطات و مخابرات، آنچنان درهم تنیده است که به قول سعدی شاعر بزرگ ایرانی: اگر یک ذره را برگیری از جای خلل یابد همه عالم سراپای. بهعبارت دیگر، ادامه حیات و بقای تکتک کشورهای عالم مستلزم نوعی تعامل و تعاون منطقهای و حتی بینالمللی است.
• برای جلوگیری از تقابل، برخورد و نزاع فرهنگها و تمدنها، چارهای جز شناخت و درک متقابل وجود ندارد؛ تقابل و برخوردی که هم در تعاملات درونی یک فرهنگ با اجزاء و اقوام خود زمینه ظهور و بروز دارد و هم در تعاملات بیرونی آن با اقوام و ملل خارج.
• برای حضور سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی مؤثر در پهنه جهان معاصر چارهای جز ایجاد بلوکهای منسجم و پرقدرت منطقهای نظیر اتحادیه اروپا، اتحادیه افریقا و ... نیست.
• بهطور خلاصه و در یک کلمه، ما ملل آسیایی، همچون همه ملل و اقوام دیگر، نیازمند به فهم و درک و احترام به فرهنگها و تمدنهای یکدیگر و سپس فرهنگها و تمدنهای ملل و اقوام دیگر هستیم، همانطور که همه آنها نیز برای ادامه حیات و بقا در جهان چند قطبی جدید نیازمند فهم و درک متقابل ما، احترام به فرهنگ و تمدن ما، و تعامل با ما هستند.