آشنایی استاد الیاس کلانتری با علوم و معارف دینی در سن هجده سالگی با مطالعه کتابی درباره سیره شریف پیامبر اکرم (ص) آغاز می شود و ادامه مطالعات درباره سیره شریف رسول خدا (ص) و ائمه اهل البیت ( ع) موجب اشتیاق به "حفظ قرآن کریم " و مطالعه در تفسیر قرآن می شود. استاد در مدت سه سال در سن بیست و چهار سالگی موفق به حفظ کامل قرآن کریم می شود. ایشان در سن بیست و سه سالگی با بعضی از مدارس دینی در تهران و قم ارتباط برقرار می کند و تحصیل دروس حوزوی را به صورت انتخابی نه با نظام متداول در حوزه ها آغاز می نمایند و در سن بیست و پنج سالگی با ورود به دانشکده الهیات دانشگاه تهران تحصیل دروس دانشگاهی را نیز آغاز می کنند و تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل می دهند. در مهرماه سال ۱۳۵۷ جهت تدریس دروس قرآن وارد مدرسه علوی می شوند و تدریس خود را از همان زمان شروع می کنند و بعد از مدتی تدریس در مدارس مختلف و مراکز تربیت معلم، تدریس در دانشگاه را از سال ۱۳۶۵ شروع می نمایند.
استاد همزمان با تدریس در دانشگاه به سخنرانی و تدریس در مجامع مذهبی می پردازند و این فعالیت ایشان تاکنون ادامه یافته است. این سخنرانی ها عمدتاً در مورد تفسیر آیات قرآن، شرح و توضیح خطبه های امیرالمؤمنین علی (ع) در نهج البلاغه، شرح و توضیح سیره شریف معصومین (ع)،عقاید و اخلاق دینی و همچنین در جهت پاسخ به سؤالات و شبهات مربوط به آیات قرآن و عقاید دینی ادامه یافته است.
ایشان فعالیت فرهنگی در رادیو و تلویزیون را از شرکت در برنامه عصر گفتمان رادیو جوان شروع کرده و به صورت سخنرانی ها، مصاحبه ها و شرکت در برنامه های پرسش و پاسخ با برخی شبکه ها از جمله شبکه قرآن و معارف سیما و همچنین رادیو قرآن ادامه می دهند.
تشکیل کلاس های حفظ قرآن
استاد کلانتری پس از موفقیت در حفظ قرآن مجید به تشکیل کلاس ها و جلسات آموزشی در این زمینه اقدام می کنند و اولین جلسه حفظ قرآن را در سال ۱۳۵۶ در تهران برقرار می کنند. در آن زمان فعالیتی در کشورمان برای این منظور نبوده و می توان گفت کلاس های حفظ قرآن ایشان اولین اقدام در پایه ریزی این فعالیت مبارک به صورت علمی در ایران بود. که البته این موضوع خیلی سریع در کشور گسترش یافت. استاد کلاس های حفظ قرآن را ابتدا به صورت آزاد در مجامع مذهبی و سپس در یکی از مراکز تربیت معلم و بعد از آن نیز در دانشگاه ها ادامه دادند و حاصل روش کار در این کلاس ها به صورت کتابی تحت عنوان " اهمیت و روش حفظ قرآن " منتشر گردید.
تألیفات
استاد کلانتری همزمان با تدریس و سخنرانی ها، تحقیق و پژوهش در معارف دین توحیدی و عمدتاً در مباحث مربوط به تفسیر و علوم قرآنی را شروع کرده و حاصل تحقیقات و پژوهش هایشان را به صورت کتاب هایی منتشر می کنند.
اولین تألیف ایشان جلد اول کتاب قرآن شناسی است که در سال ۱۳۶۰ برای اولین بار چاپ و منتشر شده است. تألیفات ایشان عبارتند از: ۱ـ سلسله مباحث قرآن شناسی – ۱ (کتاب محدود و نا محدود) ۲ـ سلسله مباحث قرآن شناسی – ۲ (حجابهای معانی قرآن) ۳ـ سلسله مباحث قرآن شناسی – ۳ (روش اختصاصی قرآن) ۴ـ راهنما و فهرست تفسیر المیزان، (دوره فارسی) ۵ـ دلیل المیزان فی تفسیر القرآن، (دوره عربی) ۶ـ لغات قرآن در تفسیر مجمع البیان. ( فارسی ) ۷ـ مفردات القرآن فی مجمع البیان، (عربی) ۸ـ اهمیت و روش حفظ قرآن . ۹ـ عرفان به روش قرآن و حقیقت بهشت. ۱۰ـ المعجم المفهرس لآیات القرآن الکریم. ۱۱ـ تفسیر مقدماتی قرآن (۱) (کتاب درسی رشته الهیات و معارف اسلامی) ۱۲ـ تفسیر مقدماتی قرآن (۲) (کتاب درسی رشته الهیات و معارف اسلامی) ۱۳- خلاصه تفسیر المیزان تحت عنوان «مختصر المیزان فی تفسیر القرآن» در ۶ جلد ( نسخه عربی ) ۱۴- حقیقت دین و دین خدا ۱۵- المعجم المفهرس لالفاظ اصول الکافی ۱۶- تفسیر ۲ ( کتاب درسی دانشگاه پیام نور )
علاوه بر تألیف کتاب های فوق الذکر استاد با برخی نشریّات مربوط به علوم قرآنی از جمله "بیّنات"، "بشارت"، " فصلنامه تخصصی پژوهش در ادیان جهان" همکاری داشته اند و این فعالیت به صورت مقالاتی در نشریات مذکور به چاپ رسیده است که به برخی از آنها در ذیل اشاره می کنیم:
- مضامین قرآنی در زیارتنامه ها از امام صادق (ع)
- تطبیق آیات قر آن با مناجات خمس عشره
- تجلی آیات قرآن در نهضت مقدس حسینی
- تجلی قرآن در سیره امام حسن مجتبی (ع)
- تجلی رحمت پیامبر (ص) در جنگها
- مختصر المیزان فی تفسیر القرآن
- تجلی آیات قرآن در سیره عملی امیرالمؤمنین علیه السلام
- المعجم المفهرس لآیات القرآن الکریم
- مختصر المیزان فی تفسیر القرآن
- نکات تفسیری از آیت الله شبستری(ره)
- زندگی و روش تفسیری آیة الله شبستری (ره)
- مقدمه‌ای بر روش حفظ قرآن
- سلسله مقالات "روش صحیح حفظ قرآن"
- تجلی قرآن در سیره معصومین
- تجلی قرآن در سیره معصومین:مزد رسالت
- تجلی قرآن در گفتار معصومین
- هدایت‌و‌تربیت قرآنی
- استناد به آیات:تجلی قرآن در سیره معصومین
- نقد مقاله همراه موسی
- استناد به آیات:تجلی قرآن در سیره معصومین(۱)نماز
- استناد به آیات:تجلی قرآن در سیره معصومین(۲)تکبیر پروردگار
- تجلی قرآن در سیره معصومین(ع)(۳)صبر برای پروردگار
- تجلی قرآن در سیره معصومین(ع)(۴):پاداش صبر